در مطالعهای در دانشگاه میامی، محققان دریافتند که سلولهای بنیادی بند ناف میتوانند در درمان نوع شدید کووید۱۹ موثر باشند. سلولهای بنیادی مزانشیمال بند ناف (UC-MSCs)، که خاصیت ضدالتهابی دارند، ممکن است در کاهش پاسخ ایمنی شدید کمک کنند. پژوهشگران بهصورت تئوری استدلال کردهاند که میتوان از این خاصیت، برای پیشگیری از طوفان سایتوکاینی، که در بیماران کرونایی با خطر مرگ همراه است، استفاده کرد.
در یک کارآزمایی بالینی، ۲۴ بیمار که کرونای شدید داشتند، شرکت کردند. به ۱۲ نفر از آنها UC-MSCs تزریق شد. یک ماه پس از تزریق، ۱۰ بیمار زنده ماندند. یک بیمار به علتی نامرتبط مرد و تنها یک بیمار که بالای ۸۵ سال سن داشت، به علت کرونا جان باخت. همچنین این ۱۰ بیمار، هیچ عوارض جانبی جدی تجربه نکردند. در گروهی که UC-MSCs تزریق نکردند، ۵ نفر زنده ماندند و ۷ نفر جان باختند. همچنین بیشتر بیمارانی که UC-MSCs تزریق کردند، نسبت به سایرین، زودتر از بیمارستان مرخص شدند.
رسانه دانش ردا
در طی آزمایشاتی بالینی در هند، مشخص شد، آیورمکتین (Ivermectin) که یک داروی ضدانگل است، میتواند میزان مرگومیر بیماران مبتلا کووید۱۹ را کاهش دهد. این مطالعه هنوز در ژورنالهای علمی منتشر نشدهاست. این دارو با مهار ورود پروتئینهای ویروس به داخل هسته، در فعالیت ضدویروسی نقش دارد.
در این مطالعه ۱۱۲ بیمار کرونایی شرکت کردند. به ۵۵ نفر آنان ۱۲ میلیگرم ivermectin در روز اول و دوم بستریشدن در بیمارستان داده شد و ۵۷ نفر آنها دارونما مصرف کردند. تمام بیماران مراقبتهای استاندارد و یکسانی را دریافت کردند. ۲۳٪ از افرادی که آیورمکتین مصرف کردند و ۳۱٪ افرادی که پلاسیبو دریافت کردند، در روز ششم حضور در بیمارستان تست PCRشان منفی شد. یعنی این دارو موجب افزایش سرعت پاکشدن ویروس از بدن نمیگردد. این درحالی است که در گروهی که آیورمکتین مصرف کردند، هیچ مورد مرگی رخ نداد، اما در گروه دیگر ۴ نفر جان باختند.
این دو گروه هیچ تفاوتی در علائم و شرایطی از جمله وضعیت مرخص شدن از بیمارستان، نیاز به ICU و تهویه مکانیکی نداشتند./ رسانه دانش ردا
تحقیقات در کشور برزیل که از واکسن چینی برای کلینیکال ترایال استفاده مینمود، نشان داد که (efficacy) آن، حدود ۵۰٪ بوده که بسیار پایینتر از ادعای چینیها و انتظار برزیلیها است.
انستیتو بوتانتان برزیل، که آخرین مرحله ترایال واکسن سینووَک را انجام میداد، اعلام نمود که حداکثر ۷۸٪ اثربخشی برای این واکسن متصور است. هرچند اعتقاد دارد که این میزان از اثربخشی برای عفونتهای شدید بیماری میتواند محافظتکننده باشد. البته دانشمندان برزیلی به شفافیت نتایج ترایال مربوط شک دارند، لذا انستیتوی بوتانتان گزارش خود را اصلاح نمود و مدعی شد ۷۸٪، فقط شامل داوطلبینی بود که از موارد متوسط تا شدید بیماری رنج بردند و اگر اطلاعات کل داوطلبین لحاظ شود میزان کل اثربخشی واکسن به ۵۰/۴٪ میرسد.
علیرغم این یافتهها سازمان جهانی بهداشت هنوز استفاده از آن را از پیشنهادات خود حذف نکرده، ولی عدم شفافیت جدی در این موضوع باعث شد که برزیل و سایر کشورهای مشتری این واکسن، نسبت به ادامه استفاده از آن بیرغبت شوند. البته این اخبار فعلا در خبرگزاریهای مختلف جهان انتشار یافته و باید منتظر نشر مستندات علمی انستیتو بوتانتان برزیل نیز بود.
در مورد خرید واکسن، بخصوص از کشورهایی که شفافیت علمی در اولویت آنها نیست و یا به موضوع واکسن نگاه تجاری دارند، میبایست احتیاط نمود. بخصوص که ایران، جزو کلینیکال ترایال هیچکدام از واکسنهای خارجی نیز نبودهاست. تقریبا میتوان گفت هیچکدام از واکسنهای موجود بیاثر نیست، اما "به چه میزان و به چه قیمتی" سوال مهمی است.
دکتر حسن رودگری
چند نکته مهم:
- «توصیه قوی» به «عدم استفاده» از هیدروکسی کلروکین، صرف نظر از شدت بیماری و طول مدت علائم.
- هیچ شواهدی وجود ندارد که که افزودن آزیترومایسین تاثیری در نقش درمانی هیدروکسی کلروکین داشته باشد.
- هیدروکسی کلروکین ممکن است خطر اسهال، تهوع یا استفراغ را افزایش دهد. اسهال و استفراغ ممکن است خطر هایپوولمی، افت فشار خون و آسیب حاد کلیه را افزایش دهد.
دانلود متن کامل گایدلاین:
WHO
ممکن است به نظر باورنکردنی بیاد اما امروز ۲۰۰ روز است که در کشور تایوان هیچ مورد جدیدی از بیماری کووید۱۹ گزارش نشده است. در واقع تایوان تنها کشوری در جهان است که موفق به کنترل ویروس کرونا شده است.
بیایید به چند نکته جالب در مورد موفقیت این کشور در کنترل بیماری کووید۱۹ بپردازیم:
۱- تعداد کل مبتلایان در این کشور با ۲۳ میلیون جمعیت، فقط ۵۵۳ نفر بوده است.
۲- تنها ۷ مرگ ناشی از ویروس کرونا در این کشور ثبت شده است.
۳- واکنش سریع نقش بسیار مهمی در موفقیت تایوان داشته است. این کشور از همان روزهای اول که شایعاتی در مورد ویروس جدید به گوش میرسید، مسافران ورودی از ووهان را تحت نظر گرفت و روز ۲۱ ژانویه نخستین مورد تایید شده را در کشور خود گزارش کرد و مسافرت از ووهان را به طور کامل ممنوع کرد. این در حالی است که قرنطینه در خود ووهان از ۲۳ ژانویه (دو روز بعد) شروع شد!
۴- تایوان یک جزیره است و این مزیت مهمی برای کنترل دقیق مرزهایش بوده است.
۵- رفت آمد مسافران به این کشور ممنوع نیست اما ورودیها به کشور به دقت کنترل میشوند و ۱۴ روز تحت قرنطینه قرار میگیرند.
۶- این کشور در رابطه با ردیابی افراد مواجهه شده با ویروس بسیار دقیق عمل میکند و افراد مواجهه یافته را قرنطینه میکند. در نتیجه هیچ گاه از ابتدا در کل کشور نیازی به اعمال محدودیت و قرنطینه کلی نشده است!
۷- هنگام شروع کرونا، این کشور فورا صدور ماسک را ممنوع کرد و ظرفیت تولیدش را تنها طی چهار ماه از ۲ میلیون ماسک به ۲۰ میلیون در ماه رساند.
۸- معاون اول رییس جمهور تایوان یک اپیدمیولوژیست بوده که گفته میشود نقش پررنگی در کنترل بیماری داشته است.
۹- این کشور هنگام بروز بیماری سارس (با ۷۳ کشته) در سال ۲۰۰۳ تجربیات زیادی به دست آورد و همان زمان یک شبکه واکنش سریع برای مواجهه به این مدل بیماریها ایجاد کرد.
۱۰- مردم این کشور برای قوانین و دستورالعملهای بهداشتی احترام زیادی قايل هستند. با وجود اینکه هیچ مورد جدیدی از ویروس کرونا طی ۲۰۰ روز گذشته گزارش نشده، اما دولت از مردم خواسته که همچنان ماسک بزنند و این موضوع به خوبی رعایت میشود.
منابع:
دکتر علیاصغر هنرمند
ماهها پس از آغاز شیوع ویروس کرونا این تصور در بین بسیاری از افراد وجود دارد که بیماران مبتلا به کووید-۱۹ یا جان خود را از دست میدهند یا پس از دو هفته بهبود پیدا میکنند. اما مدل سومی هم وجود دارد و آن افرادی هستند که با اثرات و عوارض مداوم و مستمر این بیماری دست و پنجه نرم میکنند و در حال زندگی با آنها هستند.
گزارش انستیتوی ملی تحقیقات بهداشت بریتانیا میگوید این موضوع میتواند تاثیر روانی زیادی بر روی افرادی که طولانی مدت درگیر کووید-۱۹ هستند بگذارد.
مبتلایان به کووید-۱۹ در چه مدت بهبود پیدا میکنند؟
اگر فردی به کووید-۱۹ مبتلا شد، اغلب به او گفته میشود طی دو هفته از عفونت خفیف ویروس کرونا و در طی سه هفته از بیماری جدیتر بهبود پیدا میکند.
اما این گزارش میگوید که هزاران نفر هستند که با «کووید مستمر» در حال زندگی کردن هستند. با افزایش شیوع ویروس کرونا در سراسر بریتانیا این تعداد در ماههای آینده نیز احتمالا افزایش پیدا میکند.
بیبیسی در گزارش خود نوشته است طبق گفتوگو با ۱۴ عضو یک گروه حمایتی «کووید طولانی مدت» در فیسبوک و بر اساس آخرین تحقیقات منتشر شده، علائم تکراری روی همه چیز از تنفس گرفته تا مغز، قلب، سیستم عروقی، کلیهها، روده، کبد و پوست تاثیر میگذارد.
این علائم ممکن است بهدلیل چهار سندروم (عارضه) مختلف باشد:
-آسیب دائمی به ریهها و قلب
-سندروم پس از مراقبت ویژه
-سندروم خستگی پس از بیماری ویروسی
-ادامه علائم کووید-۱۹
در حال مشخص شدن است که برخی افراد با کووید-۱۹ دچار مریضی بلند مدت میشوند. برای برخی افراد عفونت با ویروس کرونا یک اپیزود گسسته نیست بلکه شروع یک دوره علائم مداوم و اغلب ناتوان کننده است.
در این گزارش آمده است: «در حال مشخص شدن است که برخی افراد با کووید-۱۹ دچار مریضی بلند مدت میشوند. برای برخی افراد عفونت با ویروس کرونا یک اپیزود گسسته نیست بلکه شروع یک دوره علائم مداوم و اغلب ناتوان کننده است.»
در این گزارش اضافه شده است: «برای برخی این موضوع مربوط به توانبخشی آنها پس از بستری شدن در بیمارستان است، اما برخی دیگر دچار یک عفونت اولیه میشوند که در خانه آن را مدیریت میکنند اما علائم با گذشت زمان شدیدتر میشود.»
در این گزارش به نظرسنجیهای کوچک صورت گرفته اشاره شده که یافتههای مشابهی را نشان میدهند. به طور مثال در تحقیقی که در ایتالیا انجام شد، مشخص شده است که ۸۷ درصد از افرادی که از بیمارستان رم مرخص شدهاند، ۶۰ روز پس از ابتلا به کووید-۱۹ همچنان دست کم یکی از علائم را با خود دارند. ۵۵ درصد گفتهاند که سه یا حتی بیشتر از سه علامت را دارند که شامل خستگی (۵۳ درصد)، تنگی نفس (۴۳ درصد)، درد مفاصل (۲۷ درصد) و درد در قفسه سینه (۲۲ درصد) میشد.
در این گزارش گفته شده است که تعداد نامشخصی از افراد در بریتانیا علائم کووید-۱۹ را داشتهاند و در خانه از خود مراقبت کردهاند. حدود ۱۰ درصد از افرادی که علائم خفیف کووید-۱۹ را داشتهاند و در بیمارستان بستری نشدهاند، گفته اند که علائم بیماری بیش از چهار هفته با آنها بوده است. از سوی دیگر تعدادی نیز که در بیمارستان بستری شده بودند، ادامه علائم بعد از هشت هفته یا بیشتر پس از ترخیص از بیمارستان را تایید کردهاند.
دکتر الین مکسول، نویسنده گزارش میگوید که او زمانی تصور میکرد افرادی که مبتلا به نوع شدید کووید-۱۹ شدهاند با عوارض بعدی بیشتری مواجه میشوند و در مقابل افراد مبتلایی که کمتر در معرض مرگ بودند نیز کمتر در معرض زندگی با عوارض طولانی مدت آن هستند، اما مطالعات نشان داد که چنین چیزی درست نیست.
وی تصریح میکند: «ما اکنون میدانیم افرادی بدون ثبت ابتلا به کووید-۱۹ وجود دارند که بیشتر از کسی که چندین هفته زیر دستگاه اکسیژن بوده است درگیر شده است.»
بیماری که بیش از شش ماه درگیر کووید-۱۹ است
جو هاوس، استاد دانشگاه بریستول، بیش از شش ماه پس از ابتلا به کووید-۱۹ هنوز به سر کار خود برنگشته است.
ابتدا با سرفههای بد و تنگی نفس شروع شد اما این موضوع قبل از تسکین مشکلات قلبی و درد عضلانی به خستگی در حد مرگ و سردرد تبدیل شد.
او میگوید: «روز دیگر که بلند شدم، سرگیجه داشتم، از حال رفتم و به اورژانس رفتم. بسیاری از افراد در گروه بیماران دارای علائم خفیف طبقهبندی میشوند اما در واقع اصلا خفیف نیست. ما به حمایت نیاز داریم».
گرچه تپش قلب و تنگی نفس او کمی بهبود یافته است اما علائم دیگر از بین نمیروند. شریک زندگی وی نیز علائمی از بیماری را تجربه میکند که آنها هم از بین نمیروند. در نتیجه پسران نوجوان وی مجبور شدند تمام کارهای پخت و پز و نظافت خانه را بر عهده بگیرند.
او میگوید: «بسیاری از افراد در گروه بیماران دارای علائم خفیف طبقهبندی میشوند اما در واقع اصلا خفیف نیست. ما به حمایت نیاز داریم.»
جو گرچه ذاتالریه داشت اما هرگز از نظر ویروس مورد آزمایش قرار نگرفت و در بیمارستان نیز بستری نشد.
وی گفت: «هر دوی ما در زمانی که بسیار بیمار بودیم وصیت خود را نوشتیم. این ترسناک بود.»
یورونیوز
یافتههای جدید نشان میدهد که ویروس کرونا میتواند برای مدت زمان بیشتری نسبت به آن چه که فکر میکردیم، بر روی سطوحی مانند صفحه نمایش تلفن همراه باقی بماند.
بر اساس تحقیقات محققان انجمن علمی استرالیا، در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد یعنی حدود دمای اتاق، این ویروس بسیار قوی است و مدت ۲۸ روز بر روی سطوح صاف مانند صفحه نمایش تلفن همراه و اسکناسها زنده میماند. جالب است بدانید که در چنین شرایطی ویروس آنفولانزا تنها تا ۱۷ روز دوام میآورد.
پارچه و سایر سطوح منفذدار میتوانند ویروس را برای نصف این زمان، یعنی در حدود ۱۴ روز با خود حمل کنند.
در حالی که این نتایج به اهمیت ضدعفونی کردن و تمیز کردن سطوح و گوشیهای هوشمند اشاره ویژهای دارد، بد نیست اشاره کنیم که آزمایشات این گروه در دمای ثابت ۲۰ درجه سانتیگراد، در محیط تاریک بدون تأثیر از نور فرابنفش و با فاصله زیاد از دنیای واقعی انجام شده است. حتی در این آزمایش از مخاط هم استفاده نشده که هنگام دفع ویروس همراه آن وجود دارد و معمولا حاوی گلبول سفید و آنتیبادی نیز هست. بنابراین این نتایج نباید آنقدرها نگران کننده باشد چرا که احتمالا در شرایط واقعی ویروس فقط چند ساعت روی چنین سطوحی قابلیت فعالیت و بیماریزایی دارد.
شدت بیماری کووید ۱۹ (بیماری عفونی ناشی از ویروس کرونا) به میزان ویروسی که به بدن بیمار وارد میشود (Viral load) وابسته است.
هوای اطراف بیمار مبتلا به کرونا در نتیجه بازدم و بیرون راندن ذرات ویروسی، آلوده است و تنفس مجدد این هوا میتواند منجر به بازگشت مجدد ویروس به ریه بیمار شود.
به منظور پیشگیری از تنفس بیماران در بازدم آلوده خود، دکتر Peter McCullough، متخصص قلب برجسته آمریکایی و همکارانش نکات زیر را در مقالهای که در مجله The American Journal of Medicine منتشر شده، توصیه کرده است:
مطالعه اول
حدود یک سوم بیماران مبتلا به کووید ۱۹ که در بیمارستان بستری میشوند، علائم تغییرات سطح هوشیاری از گیجی تا کما را نشان میدهند.
مطالعهای در ده بیمارستان در میشیگان انجام شد. در فاصله زمانی ۵ مارچ تا ۴ اپریل ۲۰۲۰ (۱۵ اسفند تا۱۶ فروردین)، ۵۰۹ بیمار بستری مبتلا به کووید ۱۹ مورد بررسی قرار گرفتند. مشخص شد مدت زمان بستری بیمارانی که علائم درگیری مغزی (تغییرات سطح هوشیاری) دارند، سه برابر طولانیتر از بیماران بدون تغییرات سطح هوشیاری است.
۳۲ درصد از افراد با علائمی از درگیری بافت مغز بعد از ترخیص قادر به انجام فعالیتهای روزانه بدون کمک بودند، در مقابل ۸۹ درصد افراد بدون علائم درگیری بافت مغز به روال زندگی سابق بازگشتند.
این مطالعه نشان داد، آنسفالوپاتی احتمال مرگ را ۷ برابر افزایش میدهد و حتی بروز عوارض بعد ترخیص از بیمارستان را نیز بیشتر میکند و به طور کلی پیشآگهی را ضعیف میکند.
بنابراین به نظر میرسد مبتلایان به آنسفالوپاتی بعد از ترخیص از بیمارستان نیاز به پیگیری دقیق و خدمات توانبخشی دارند تا احتمال عوارض بعدی در این بیماران کاهش یابد.
۱۶۲ بیمار مبتلا به آنسفالوپاتی عمدتا مرد بودند و سن بالا داشتند و مبتلا به بیماریهای زمینهای مانند سرطان، بیماریهای سیستم دستگاه عصبی، بیماریهای قلبی و عروقی، کلسترول بالا، سیگاری، بیماری کلیوی وغیره بودند.
هنوز به درستی مکانیسم بروز آنسفالوپاتی به دنبال کووید ۱۹ مشخص نیست، اما به نظر میرسد علت آن، پاسخ سیستم ایمنی بدن به ویروس و فعال شدن پروسه التهابی است، نه حمله مستقیم ویروس به بافت مغز .
بروز آنسفالوپاتی، یکی از نگرانیها به دنبال ابتلا ترامپ به کووید۱۹ بود، به دلیل این که ریسک فاکتورهای ابتلا به آن مانند جنس و کلسترول بالا را دارا میباشد.
این مطالعه، مطالعه مهمی است به این دلیل که درگیری بافت مغز به دنبال کووید ۱۹ اغلب رخ میدهد، علائم طولانی نیز میباشد، اما توجه کافی به آن نمیشود.
در خصوص علائم سیستم عصبی، ۴۵ درصد بیماران، درد عضلانی، ۳۸ درصد سردرد، ۳۰ درصد سرگیجه و درصد کمتری کاهش حس بویایی و چشایی را تجربه میکنند.
این علائم برخلاف آنسفالوپاتی، در جوانان دیده میشود و بیمار ممکن است مدتها درگیر این علائم باشد در حالی که علائم واضح تنفسی ندارد.
مطالعه دوم
در مطالعهای در هامبورگ آلمان در فاصله زمانی ۱۳ مارچ تا ۲۴ اپریل ۲۰۲۰ ( ۲۳ اسفند تا ۵ اردیبهشت)، ۴۳ فرد فوت شده به دلیل کووید ۱۹، که ابتلا آنها با تست PCR تایید شده بود، با میانگین سنی ۷۶ سال مورد بررسی قرار گرفت.
بررسی پاتولوژیک در پیاز بویایی، گرههای قاعدهای (Basal Ganglia)، ساقه مغز و مخچه با بررسی سلولهای میکروگلیا، آستروسیت و لنفوسیتهای T سایتوتوکسیک در این نواحی انجام شد.
در ۷۹ درصد، اینفیلتراسیون سلولهای میکروگلیا و لنفوسیتهای T سایتوتوکسیک با درگیری واضح ساقه مغز، مخچه و اینفیلتراسیون لنفوسیتهای T سایتوتوکسیک در مننژ دیده شد.
در ۵۱ درصد این موارد پروتئین ویروس در بافت مغز قابل شناسایی بود، اما این یافته ارتباطی با شدت تغییرات پاتولوژیک بافت مغز نداشت.
به طور کلی، به نظر میرسد تغییرات نوروپاتولوژیک در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ خفیف است، تغییرات عصبی التهابی به طور عمده در ساقه مغز دیده میشود.
شواهدی در دست نیست که ویروس مستقیما به بافت مغز حمله میکند. بلکه پاسخ سیستم ایمنی بدن به عفونت کووید ۱۹ باعث بروز تغییرات پاتولوژیک در بافت مغز می شود.
تدوین: دکتر زهرا فرزاد