آخـریــن مطالب
آیا آبله میمونی خطرناک است؟
در روزهای اخیر خبر شیوع مواردی از آبله میمونی در ١٢ کشور دنیا برخی نگرانی‌ها را به دنبال داشته است.
آبله میمونی چیست و چگونه کشف شد؟
آبله میمونی یا Monkeypox (مانکی پاکس) اولین بار در سال ۱۹۵۸ در دو گروه از میمون‌های یک مرکز تحقیقاتی گزارش شد و اولین گزارش شیوع انسانی به عنوان یک بیماری زونوتیک حدود ۵۲ سال پیش در جمهوری کنگو بود و بعد از آن فقط در برخی کشورهای آفریقای غربی گزارش شد و البته موارد تک گیر که در اثر مسافرت بود؛ در کشورهای آمریکا، انگلستان، اسرائیل و سنگاپور نیز دیده شده بود.
آبله میمونی توسط یک ویروس با DNA دو رشته ایی که به خانواده اورتوپاکس ویروس‌ها تعلق دارد ایجاد می‌شود. از لحاظ ژنتیکی دو نوع ویروس مانکی پاکس آفریقای مرکزی (کنگویی) و غرب آفریقا وجود دارد که نوع کنگویی بیماری خطرناکتر، شدیدتر و با قدرت سرایت و گسترش بیشتری همراه است. در حال حاضر هنوز محل ذخیره طبیعی (natural reservoir) آن ناشناخته باقی مانده است، هرچند میمون‌ها و برخی جوندگان فعلا متهم محسوب میشوند.
آبله میمونی در هفته‌های اخیر در کدام کشورهای جهان گزارش شده است.؟
تاکنون سازمان جهانی بهداشت گزارشی از موارد تایید شده از آبله میمونی در ۱۲ کشور از جمله آمریکا، استرالیا، کانادا و ۹ کشور اروپایی شامل انگلستان، اسپانیا، پرتغال، آلمان، بلژیک، فرانسه، هلند، ایتالیا و سوئد دارد، در حالی که ۵۰ مورد مشکوک دیگر هم در حال بررسی هستند.
البته با گذشت موارد اروپایی از عدد ۱۰۰ ، روز گذشته WHO تقاصای نشست فوری در بخش اروپایی خود نمود تا وضعیت را بررسی و سپس اعلام موضع کند، هرچند اخطار لازم را برای آمادگی کشورهای درگیر و یا در معرض خطر داده است.
طبق نظر NHS انگلستان که فعلا بیش از ۲۰ مورد تایید شده از بیماری را دارد، به لحاظ بالینی مانکی پاکس یک بیماری خفیف تا متوسط است که اکثر مبتلایان ظرف چهار هفته بهبود می‌یابند و انتقال بین افراد به راحتی نیست و گسترش عمومی آن (به نحوی که کرونا بوده) نامحتمل است، هرچند علت پیدایش مجدد این بیماری پس از چند دهه در کشورهای غیرآفریقای غربی و مرکزی هنوز ناشناخته است، ولی ممکن است دلیل آن تغییر ژنتیکی در ویروس باشد.
به نظر می‌رسد؛ قدرت سرایت آن هم به نسبت ویروس نسل قبلی بیشتر شده است. به هر حال مدیر بخش اروپایی WHO اخطار داد که با رسیدن فصل گرما و بازگشت مسافرت‌ها، تجمعات و خیل توریست‌ها بعد از پایان دوران قرنطینه‌های پاندمی کرونا در تابستان پیش رو، خطر انتقال آبله میمونی بیشتر می‌شود.
علایم آبله میمونی چیست ؟
علایم آبله میمونی در انسان شبیه یا خفیف‌تر از بیماری آبله (که تا این لحظه ریشه کن شده تلقی می‌شود) است و دوره حمله (invasion) صفر تا ۵ روز برای آن ذکر شده که با تب، سردرد، درد عضلانی، درد کمر، لرز و احساس خستگی شدید شروع می‌شود.
تنها فرق علامتی مانکی پاکس با آبله و سایر بیماری‌ها با ظاهر مشابه در این است که میتواند غدد لنفاوی را درگیر و متورم کند (لنفادنوپاتی)، در حالی که آبله، آبله مرغان و یا سرخک این کار را نمی‌کنند. دوره کمون (فاصله آلودگی فرد تا اولین علامت) در حدود ۶ تا ۱۴ روز است، اما ۵ تا ۲۱ روز هم گزارش شده، لذا در صورت تماس قطعی با فرد مبتلا باید دوره قرنطینه را حتی تا ۲۱ روز رعایت کرد.
ظرف ۱ تا ۳ روز (گاهی بیشتر) بعد از تب، بیمار بثورات پوستی (آبله ایی) بر روی صورت (۹۵٪ موارد) و سپس سایر قسمت‌های بدن از جمله ۷۵٪ موارد بر روی کف دست و پا‌ها خواهد داشت. مخاط دهان در ۷۰٪ موارد، اعضای جنسی در ۳۰٪ موارد و ملتحمه و قرنیه چشم در ۲۰٪ موارد مبتلا میشوند. جهت اطلاع پزشکان و کادر درمان و بهداشت، مراحل ظاهری بثورات به ترتیب شامل ظهور ماکول، پاپول، وزیکول، پوستول و زخم دلمه بسته (scabs) است، ابتلای غدد لنفاوی هم از شاخصه‌های افتراق آن با آبله و سرخک و آبله مرغان است.
راه تشخیص آبله میمونی
دقیق‌ترین و قطعی‌ترین روش تشخیص از راه تهیه نمونه از تاول پوستی (از سطح ضایعه و یا مایع وزیکول و پوستول و یا از کبره خشک) و با رعایت ایمنی حداکثری توسط پرسنل و از طریق انجام تست PCR در آزمایشگاه می‌باشد. به دلیل ویرمی (ویروس در خون) سریعا گذرا، نمونه خون محیطی ارزش چندانی برای تشخیص ندارد.
باید توجه داشت که کلیه ویروس‌های اورتوپاکس عکس العمل متقابل سرولوژیک (cross reaction) دارند، لذا تست‌های مبتنی بر آنتی ژن و آنتی بادی ارزش تشخیصی اختصاصی چندانی ندارند.
آبله میمونی میتواند خطرناک باشد و این بیماری چقدر مرگبار است؟
هرچند بیماری خودمحدود شونده است؛ اما ممکن است موارد شدید که معمولا در کودکان اتفاق می‌افتد، پیش آید که بستگی به دوز اولیه آلودگی (viral load) و شرایط سلامت کودک دارد و البته وجود بیماری زمینه ای به خصوص نقص ایمنی میتواند وخامت اوضاع را به دنبال داشته باشد.
از عوارض ثانویه ابتلا به آبله میمونی میتوان از عفونت‌های ثانویه دیگر، برونکوپنومونی (ذات الریه)، عفونت خون (سپسیس)، عفونت مغز (آنسفالیت) و عفونت قرنیه با احتمال از دست دادن بینایی نام برد.
دوره بیماری بین ۲ تا ۴ هفته است و میزان مرگ و میر در برخی منابع قدیمی‌تر یک در هر ۱۰ مورد مبتلا (۱۰٪) ذکر شده، اما WHO به ۶-۳٪ اعتقاد دارد. باید توجه داشت کشندگی بیماری آبله ۳۰ درصد بوده است.
راه‌های پیشگیری از ابتلا به آبله میمونی چیست؟
راه‌های پیشگیری عبارت است از پرهیز از تماس با حیوانات و یا جسد آنها که احتمالا محل ذخیره طبیعی هستند، پرهیز از تماس با اشیا بخصوص محل قرارگیری و بستر حیوان یا فرد مبتلا، ایزوله کردن فرد مبتلا، شستشوی مکرر دست‌ها با آب و صابون یا الکل و همچنبن استفاده از لباس‌های محافظ برای کادر درمان که در تماس با مبتلایان هستند.
البته واکسن JYNNEOS که با نامهای ایموامیون و ایموانکس موجودند و در آمریکا برای پیشگیری از آبله میمونی برای افراد در معرض خطر قرار دارند؛ استفاده می‌شود.
راه انتقال آبله میمونی چیست؟
انتقال ویروس توسط تماس مستقیم انسان با حیوان، با انسان یا با اشیا آلوده به ویروس است. ویروس از طریق پوست آسیب دیده (حتی ضایعات میکروسکوپیک)، تنفس هوای آلوده به ذرات حاوی ویروس و یا ترشحات مخاطی (چشم، بینی یا دهان) منتقل می‌شود، هرچند انتقال حیوان به انسان میتواند از طریق گاز گرفتگی، خراشیدگی ناخن حیوان، تماس با گوشت حیوان مبتلا حین آماده سازی گوشت یا تماس با هر قسمت از بدن و یا محل زندگی و بستر حیوان صورت پذیرد. در ضمن، چون انتقال تنفسی از طریق ذرات درشت تنفسی است نیازمند تماس چهره به چهره نزدیک و طولانی است.
درمان آبله میمونی
همانند بسیاری از بیماری‌های ویروسی دیگر، درمان قطعی برای آبله میمونی وجود ندارد، هرچند واکسن، داروهای ضد ویروسی و واکسینا ایمیون گلوبولین Vaccina Immune Globulin (VIG) هم اکنون در کشور‌هایی مثل آمریکا برای پیشگیری و درمان بیماری در دسترس است.
واکسن آبله میمونی توسط واکسن قابل کنترل است؟
واکسن آبله، Cidofovir و ST-۲۴۶ و همچنین VIG میتوانند برای کنترل انتقال عمومی یا اپیدمی آبله میمونی به کار روند؛ البته واکسن JYNEOS که برای آبله میمونی از FDA مجوز گرفته میتواند برای آبله هم استفاده شود. مطالعات قبلی حاکی از اثرگذاری ۸۵ درصدی واکسن آبله بر علیه مانکی پاکس است. محققان معتقدند حتی تزریق واکسن پس از تماس هم میتواند از بیماری پیشگیری کند یا از شدت آن بکاهد.
واکسن دیگری که مجوز گرفته به نام ACAM۲۰۰۰ از نوع ویروس زنده بوده و در افراد بالای ۱۸ سال هم برای آبله و هم آبله میمونی کاربرد دارد.
واکسن رقیق شده واکسینیا وایروس (سویه آنکارا) نیز در سال ۲۰۱۹ برای مانکی پاکس تایید شد که شامل دو دوز است، اما چندان در دسترس نیست.
مطالعات حیوانی حاکی از اثرگذاری ST-۲۴۶ برای درمان بیماری‌های ناشی از اپیدمی ویروس‌های اورتوپوکس است.
در اروپا EMA داروی تکوویریمات Tecovirimat را که ابتدا برای آبله مرغان بود را برای درمان مانکی پاکس تایید کرده است.
باید دقت کرد که VIG که برای درمان عوارض آبله میمونی به کار میرود در آبله اثر ندارد و هنوز فایده آن برای موارد شدید اثبات نشده است، اما میتواند بعنوان پیشگیری در افرادی که در تماس با آلودگی قرار گرفتند به کار رود.
در حال حاضر انگلستان مشغول ایجاد ذخیره واکسن برای احتمال گسترش این بیماری است و اسپانیا نیز هزاران دوز واکسن مانکی پاکس خریداری کرده است.
در شرایط کنونی برای مقابله با آبله میمونی باید چه اقداماتی در ایران انجام شود؟
هرچند برخلاف جو وحشت ناشی از تمرکز خبرگزاری‌ها بر این بیماری، در حال حاضر تا اعلام رسمی WHO جای نگرانی شدیدی نیست و اکثر مردم به دلیل ترس باقی مانده از پاندمی کرونا نسبت به اخبار آبله میمونی (مانکی پاکس) حساسیت زیادی نشان می‌دهند؛ اما با توجه به اعلام نشست فوری WHO، دلیل نمی‌شود که هشیاری و آمادگی خود را حفظ نکنیم.
وزارت بهداشت می‌بایست سریعا نسبت به صدور دستورالعمل بالینی (گایدلاین) مربوط به آبله میمونی و آموزش کادر درمان که در صف اول برخورد احتمالی قرار دارند اقدام کند و دستور اکید برای تهیه نمونه توسط کادر درمان و بهداشت از موارد احتمالی (هرچند فعلا احتمال درگیری ایران کم است) برای ارسال به یک آزمایشگاه مرجع که بتواند این ویروس را به طریق PCR شناسایی کند، صادر نماید
در عین حال رسانه‌های رسمی برای کاهش وحشت عمومی و اطلاع رسانی درست با بهره گیری از اساتید متخصص بیماری‌های عفونی، ویروس شناسی و اپیدمیولوژی اقدام به تولید برنامه کنند تا از تشویش اذهان مردم و حتی گسترش نگرانی در بین کادر‌های درمان پیشگیری شود.
باید دانست هنوز اطلاعات ما در خصوص قدرت سرایت موارد جدید آبله میمونی و میزان خطر آن برای جهان تکمیل نیست؛ البته شواهد موجود احتمال افزایش قدرت انتقال در اثر تغییرات ژنتیکی در نسل قبلی این ویروس را مطرح می‌کند، ولی این فعلا تنها یک حدس است.
البته اپیدمیولوژیست‌ها بهتر میتوانند توضیح دهند، اما آبله میمونی هرچند همانند کووید۱۹ یک بیماری ویروسی است، اما به دلیل سرعت انتقال بسیار پایین‌تر از راه تنفسی، در صورت رعایت موارد بهداشت تماسی، اگر هم اپیدمی‌های محدودی رخ دهد، قابل کنترل‌تر از کروناست و نباید با کووید۱۹ آن را یکسان دانست.
نهایتا اینکه ایجاد یک ذخیره کوچک از واکسن و داروهای مربوط میتواند یک تمهید مناسب برای موارد احتمالی در کشور باشد تا هم از شیوع و هم شدت بیماری در صورت بروز در یک منطقه یا جمعیت محدود، کاست. شناسایی و اقدام به موقع حتی در صورت ورود این ویروس میتواند امکان مهار آن را در منطقه فراهم کند.
مجددا تاکید می‌شود؛ آگاهی بخشی مناسب و موثر و به موقع به جامعه پزشکی و عموم مردم، مهمتربن اقدام دستگاه‌های مسئول است. باید در صورت بروز حتی یک مورد از بیماری، آن را عقلانی بلافاصله پذیرفت و اعلام کرد تا زمان طلایی ایجاد آمادگی از دست نرود، هرچند با شرایط فعلی و همچنین تردد کم خارجیان در ایران، امکان ورود و شیوع آن کمتر است، اما صفر نیست، لذا باید در فرودگاه‌ها و کلیه مبادی ورودی و مرزی کشور، قالب‌های مصور آموزشی در اختیار مرزداران هوایی، زمینی و دریایی گذاشته شود.
دکتر حسن رودگری
مدیر پژوهشی
معاونت آموزش و پژوهش
سازمان نظام پزشکی ج.ا.ایران
به کوشش:
دکتر بابک پورقلیج
سومین نشست هماهنگی معاونت آموزشی و پژوهشی سازمان در سال 1401
سومین نشست هماهنگی کارکنان معاونت آموزشی در سال 1401 به تاریخ شنبه 31 اردیبهشت ماه در دفتر این معاونت برگزار شد .
در این نشست حاضران به بررسی چگونگی برگزاری برنامه آموزشی مدیریت بیماران حاد قلبی و مدیریت پیشرفته حیات پرداختند . در ادامه این مبحث در مورد نحوه اختصاص امتیاز تخصیص یافته و گواهی حضور در برنامه هماهنگی های لازم بعمل آمد.
سپس موضوعات اولویت دار جشنواره مرداد ماه مورد بحث و بررسی قرار گرفت و تصمیمات لازم جهت هماهنگی دبیران علمی و اجرایی برنامه و پیگیری امور تبلیغی و حقوقی مربوطه اخذ شد.
بروز رسانی برنامه عملیاتی و تنظیم زمانبندی برنامه ها مورد تاکید مجدد قرار گرفت و مقرر شد در جلسه آینده این امر مورد بررسی مجدد قرار گیرد.
برنامه آموزشی حضوری مدیریت بیماران قلبی و مدیریت پیشرفته حیات برگزار شد
برنامه آموزشی حضوری مدیریت بیماران قلبی و مدیریت پیشرفته حیات در روزهای سه شنبه و چهارشنبه 27 و 28 اردیبهشت ماه 1401 با همکاری سازمان نظام پزشکی و سازمان اورژانس کشور با موفقیت برگزار شد.
این برنامه که بصورت آموزش دروس نظری و مهارت های عملی و در قالب سخنرانی و کارگاه برگزار شد ، مدیریت پایه و پیشرفته بیماران قلبی و مدیریت پیشرفته حیات را برای قریب به 50 تن از پزشکان شاغل در بخشهای اورژانس پیش بیمارستانی استان تهران به آموزش گذاشت .
ACS , ECG ،آریتمی فوق بطنی ، آریتمی بطنی ، تله کاردیولوژی ، ادم ریوی و نیز آلرژی و آنافیلاکسی از جمله عناوین مطالب آموزشی روز اول این دوره بودند .
circulation , Air way , breathing , Drug , Defibrillator و مراقبتهای پس از احیا ، موضوعات مورد بحث و آموزش در روز دوم این برنامه آموزشی بودند.
تعطیلی ناگهانی و برنامه ریزی نشده روز 27 اردیبهشت ماه در شهر تهران از نکات چالش برانگیز این دوره بود .
این برنامه با دارا بودن 6 امتیاز آموزش مداوم حضوری و موضوعات حیاتی مطرح شده در آن ، مورد توجه و تقدیر شرکت کنندگان قرار گرفت.
25 اردیبهشت، روز بزرگداشت بزرگترین شاعر پارسی زبان
25 اردیبهشت، روز پاسداشت زبان پارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی است.
"فردوسی" در سال 329 هجری قمری در روستای باژ از توابع طوس خراسان متولد شد و طی سال ها تلاش شبانه روزی با خلق بزرگترین شاهکار ادبیات حماسی جهان " شاهنامه" زبان پارسی را زنده و متجلی کرد.
ای زبان فارسی، ای در دریای دری
ای تو میراث نیاکان،ای زبان مادری
جاودان زی، ای زبان دانش و فرزانگی
تا به گیتی نور بخشی آفتاب خاوری
و اما اینکه
" فردوسی" بزرگترین حماسه سرای تاریخ ادب پارسی در " شاهنامه" اوج دانش پزشکی ایرانیان را به نظم در آورده است و به زیباترین وجه شکوه ،قله و قدمت تاریخ پزشکی ایران باستان را به تصویر کشیده است.
اشعار "حکیم طوس" نشان از پرمایگی،چیره دستی و احاطه ی همه جانبه ی این حکیم پرآوازه بر دانش و علم پزشکی دارد که در داستانهای حماسی و اشعار بی بدیل " شاهنامه " قوت و قدرت دانش پزشکی ایرانیان را حکیمانه متجلی کرده است.
در داستان تولد رستم از " رودابه" دستور سزارین رودابه را به سیمرغ می دهد و چون طبیبی حاذق طی بیش از 50 بیت از شعر تمام مراحل تولد،زایمان و نقاهت مادر را شرح می دهد:
بیاور یکی خنجر آبگون
یکی مرد بینا دل پر فسون
چنان بی گزندش برون آورید
که کس در جهان این شگفتی ندید
نام حکیم برقامت " ابواقاسم فردوسی" نشان از آشنایی تام و تمام وی بر پزشکی و دارویی و حکمت و طبابت دارد. همچون بسیاری از حکمای پرآوازه پارسی زبان مانند حکیم عمر خیام،حکیم سنایی غزنوی، حکیم خاقانی که از طبیبان شهره عصر و دوره ی خویش بوده‌اند.
و اینکه آگاهی،احاطه و تسلط "حکیم سخن: بر امورات پزشکی در خلال بسیاری از اشعار و داستان های وی مشهود و عیان است.
از تک بیتی های مشهور فردوسی در باب اهمیت تندرستی:
ز نیرو بود مرد را راستی
ز سستی کژی آید و کاستی
از اشعار معروف " حکیم سخن" در باب پرخوری :
نباشد فراوان خورش تندرست
بزرگ آنکه او تندرستی بجست
"حکیم طوس" در قصه ی تولد رستم و تهیه مرهم برای نقاط زخمی "رودابه " مادر رستم می گوید:
گیاهی گویمت با شیر و مشک
بکوب و بکن هر سه در سایه خشک
بر آن مال از پس، یکی بر من
خجسته بود سایه فر من
و "حکیم سخن" در بیان شان و منزلت پزشک،در شرح دوران پادشاهی انوشیروان و رفتن " روزبه" پزشک به کشور هندوستان می آورد:
برفتند هرکس که دانا بدند
به کار پزشکی توانا بدند
و دیگر کلام سیمرغ درمانگر
سیمرغ درمانگر نماد پزشکی ایران است که با الهام از اساطیر ایران باستان و مستندات شاهنامه فردوسی طراحی شده است و در آبانماه 1392 در شورایعالی سازمان نظام پزشکی تصویب و به عنوان نشان فرهنگی جامعه صنفی پزشکی ایران معرفی شده است.
" سیمرغ" در شاهنامه نماد دانائی و خردمندی است و به رازهای نهان آگاهی دارد؛
" زال را می پروراند و همواره او را به زیر بال خویش پشتیبانی می کند."
"به رستم در نبرد با اسفندیار روئین تن یاری می رساند و ..."
و اما کلام آخر
اینکه آثار حکیم طوس جدای از جنبه ی شعری و حماسی،دانشورانه است؛ فردوسی افسانه ننوشت، او " خرد" را سرچشمه و سرمایه تمام خوبی ها می داند و بر این باور است که آدمی با خرد، نیک و بد را از یکدیگر باز می شناسد و از این راه به " نیک بختی " این جهان و " رستگاری" آن جهان می رسد.
فردوسی در سال 411 هجری قمری از دنیا رفت. پس از مرگ وی از دفن او در قبرستان طوس ممانعت شد زیرا آن زمان دفن مسلمانان شیعه را در این قبرستان ممنوع کرده بودند. سرانجام فردوسی را در حیاط منزل خودش دفن کردند و یکی از حاکمان محلی غزنویان بنائی در محل مقبره ی فردوسی ساخت .
دکتر محمدرضا عزیزی
متخصص مغز و اعصاب
مدیر آموزشی سازمان نظام پزشکی کشور
همایش تازه‌های کرونا رکورد برنامه‌های آموزش مداوم کشور را شکست.
در ادامه این مراسم رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران با اشاره به اینکه در بیش از دو سال شیوع کووید تلخی‌ها و مرارت‌های زیادی به جامعه جهانی و جامعه ایران تحمیل شد اما فرصت‌هایی هم به وجود آمد که باید این فرصت‌ها را ببینیم و هم بازتعریف کنیم و از آنها استفاده کنیم، توضیح داد: همانطور در دوران دفاع مقدس با وجود همه تلخی‌ها و مصیبت‌ها اما از نظر دفاعی و امنیتی کشور را واکسینه کردیم به طوری که الان کسی جرات ندارد نگاه چپ به کشور بیندازد، باید از تجربیات و دستاوردهای دوران کرونا هم استفاده و آنها را مدون کنیم تا در حوادث مشابه آینده مقاوم‌تر شویم، سیستم‌های بهداشتی قوی‌تر داشته باشیم و کارهای تحقیقاتی را هدفمندتر انجام دهیم و اگر از این فرصت استفاده نکنیم، دچار خسران خواهیم شد.
دکتر محمد رئیس‌زاده افزود: همایش تازه‌های کرونا در یک وسعت بی نظیر بوده و تا کنون با مشارکت 63 هزار نفر در آن شرکت کرده اند که رکوردی در حوزه بازآموزی در کشور است. این همایش 47 نفر سخنران داشت که در حدود 2000 دقیقه تجربیات دست اول و ماحصل تجربیات خود را ارائه کردند. نکته جالب این بود که اساتید سخنران این همایش خودشان در فیلد درگیر بودند و در بازآموزی مطالبی که خود اساتید و سخنرانان لمس و مدون کرده بودند، ارائه شد نه اینکه مطالب را از جایی گرفته باشند و بخواهند بازگو کنند. تا تاریخ نهم اردیبهشت ماه 1401حدود 4 میلیون بازدید از سایت و محتواها، 40 ترابایت ترافیک مصرفی همایش، 173 هزار بازدید از مطالب کووید و ارائه 98 مبحث آموزشی از دیگر آمارهای مهم همایش تازه‌های کرونا بودند. این برنامه آموزشی تا 27 خرداد ماه سال جاری تمدید شده است .
در پایان این مراسم از اساتید و دست‌اندرکاران برگزاری همایش تازه‌های کرونا تقدیر شد.
ارزش پزشک در کشور کمتر از آرد شده است/ مسئولین صرفا نگران قاچاق آرد نباشند
دکتر بابک شکارچی در گفت و گو با خبرنگار اداره کل روابط عمومی با اشاره به این که فاکتورهای زیادی برای مهاجرت پزشکان وجود دارد؛ اظهار کرد: تعرفه های درمانی غیرواقعی، فشار کاری دوران رزیدنتی، تبعیض در حقوق های دریافتی ، نبود امکانات رفاهی و درمانی در مناطق دورافتاده برای گذراندن دوره طرح و ... از جمله عوامل مهاجرت پزشکان است.
وی افزود: اغلب پزشکان عمومی که امکان ادامه تحصیل و گرفتن تخصص را ندارند، تصمیم به مهاجرت می گیرند؛ و با توجه به این که شرایط اقتصادی برای فعالیت پزشک عمومی در کشور مهیا نبوده و نظام سلامت نیز این گروه از پزشکان را در قالب طرح پزشک خانواده و سیستم ارجاع به کار نگرفته است، میزان مهاجرت در این قشر بیش از سایر گروههای پزشکی است.
وی ادامه داد: کشورهای کانادا، انگلستان، آلمان، استرالیا و نیوزیلند، دانمارک، سوئد و نروژ در کنار کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، از پرطرفدارترین کشورها برای مهاجرت پزشکان به شمار می‌روند.
معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام پزشکی با اشاره به تورم و شرایط اقتصادی کشور گفت: پزشکان تافته جدا بافته از مردم نیستند و تورم و گرانی و سایر شرایط اقتصادی شامل حال پزشکان نیز می شود ، لذا بسیاری از همکاران برای گذران زندگی خود یا به مشاغلی غیر از طبابت روی می آورند، یا وارد حوزه‌های دیگر مانند انجام کارهای زیبایی بدون جراحی( تزریق ژل و بوتاکس و... ) می شوند و یا تصمیم به مهاجرت می گیرند.
شکارچی تصریح کرد: پزشکان نیز به دغدغه های معیشتی مردم واقف بوده و خواهان افزایش پرداخت از جیب بیمار نیستند؛ اما چگونه است که مسئولان به فکر قاچاق آرد و خروج آن از کشور هستند اما فکری به حال جامعه پزشکی که سرمایه های اجتماعی این مملکت بوده و هزینه های زیادی صرف تربیت آن ها شده است؛ نمی کنند و آیا ارزش یک پزشک از آرد کمتر است؟ چگونه دغدغه مهاجرت پزشکان را که سالانه به تعداد آن ها افزوده می شود؛ ندارند؟!
وی با اشاره به این که ساعت‌های طولانی کشیک، شیفت‌های شبانه سنگین، نبود تناسب میان درآمد با میزان تلاش پزشکان و ... از جمله مواردی است که هیچ گاه به چشم نمی آید ؛ خاطرنشان کرد: معیار قضاوت مردم از شرایط معیشتی رشته پزشکی تنها برای حدود 5 درصد از جامعه پزشکی است؛ درحالی‌که 95 درصد از این قاعده مستثنی هستند.
معاون آموزش و پژوهش سازمان نظا م پزشکی با بیان این که در مورد علت مهاجرت پزشکان مباحثی مثل میزان درآمد ناکافی با توجه به افزایش هزینه‌ها و تورم بالا، نبود امکانات و تجهیزات پزشکی کافی و درآمد بسیار خوب در خارج از کشور، فراهم بودن تضمین کافی برای تامین آینده خانواده و داشتن یک زندگی باثبات و غیره مطرح است؛ اذعان کرد: از دولت و حاکمیت انتظار میرود با بررسی همه‌جانبه ابعاد موضوع و توجه به مصلحت عامه مردم، طرح و برنامه مناسبی برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان به خصوص پزشکان ارائه دهد تا شاهد خروج سرمایه های اجتماعی از کشور نباشیم و بلکه این مهاجرت ها حالت عکس نیز پیدا کند./
تمدید برنامه آموزش مجازی تازه های کرونا تا 27 خرداد ماه
دکتر محمد رضا عزیزی مدیر آموزش سازمان نظام پزشکی کشور با اشاره به استقبال گسترده جامعه پزشکی و بالا بودن میزان رضایتمندی شرکت کنندگان از برنامه آموزش مجازی تازه های کووید -2022؛ اظهار داشت: تمام مشمولین آموزش مداوم کشور شامل رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و پیراپزشکی که هنوز موفق به ثبت نام در برنامه آموزش مجازی تازه های کووید -2022 نشده اند؛ تا 27 خرداد ماه 1401 فرصت دارند دراین برنامه شرکت نموده و امتیاز آموزش مداوم آن را کسب نمایند.
وی با بیان این که شرکت کنندگان پس از ثبت نام با مشاهده ویدئوهای آموزشی می توانند به سایت وزارت بهداشت مراجعه نموده و در آزمون مربوط به این برنامه شرکت و امتیاز خود را دریافت کنند، افزود: تمامی رشته های پزشکی و پیراپزشکی پس از اتمام مشاهده ویدئوهای آموزشی باید برای آزمون اقدام نمایند که تا 3 مرتبه امکان شرکت در آزمون مربوطه را دارند و سامانه 16 امتیاز را به شرکت کنندگان طی دو بخش اختصاص می دهد.
وی در این زمینه خاطر نشان کرد که ثبت نام در این برنامه آموزشی از طریق وبگاه های معاونت آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پزشکی و برگزاری آزمونها از طریق نرم افزار آموزش مداوم جامعه پزشکی و نیز بصورت تحت وب نیز امکان پذیر است .
دکتر عزیزی یاد آور شد : این برنامه برای تمام مشمولین آموزش مداوم کشور شامل رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و پیراپزشکی دارای ۱۶ امتیاز بازآموزی است و علاقه مندانی که هنوز در این برنامه شرکت‌نکرده‌اند، میتوانند در فرصت باقی‌مانده با مراجعه به وب سایت معاونت آموزشی به نشانی های:
https://learn.irimc.org/course/27217
https://learn.irimc.org/course/28569
www.corona.ir
نسبت به ثبت نام خود اقدام کنند.
مسمومیتها: مبانی
َتعاریف
- مسموميت (Poisoning)
به هرگونه اختلال در عملكرد و يا ساختار ارگانيسم زنده كه در اثر ورود ماده سمی ايجاد شود، مسموميت گويند.
- سم (Poison)
ماده ای است سمی با منشا غیرزیستی که از طریق شیمیایی و یا فیزیکی باعث بروز آسیب، بیماری و یا مرگ در موجودات زنده می شود، مانند: جیوه.
- توکسین (Toxin)
ماده ای است سمي با منشا زیستی که توسط سلول و یا ارگانیسم های زنده تولید می شود، که معمولاً از جنس پروتئین مي باشد، مانند سم کزاز.
- زهر (Venom)
ماده ای است سمي که در بافت و یا غده ای اختصاصی در بدن جانوران تولید می شود. مانند سم مار
عوامل سمي
بیشترین تركيباتي كه مي توانند باعث بروز مسموميت شوند، عبارتند از:
- داروها مثلا به دنبال مصرف بيش از حد مقادير درماني و يا مصرف خودسرانه داروها
- مواد مخدر، محرک، توهم زاها، مشروبات الکلی و الکل های سمی
- مواد شوينده، پاك كننده و سفید کننده
- مواد آرايشي و بهداشتي
- هیدروکربن ها مانند نفت، گازوئيل و بنزين و .....
- سموم كشاورزي
- فلزات مانند سرب، جيوه و .....
- گازها مانند منوكسيدكربن، گاز شهري و .....
- گياهان و جانوران سمي
انواع مسموميت ها از نظر زمان بروز اثر و علایم و نشانه های بالینی
- مسمومیت های فوق حاد (Super Acute)
علایم و نشانه های مسمومیت در عرض چند ثانیه تا چند دقیقه بعد از ورود سم به بدن ظاهر می شوند، مانند مسمومیت با گاز سیانور
- مسمومیت های حاد (Acute)
علایم و نشانه های مسمومیت چند دقیقه تا چند ساعت پس از ورود سم به بدن ظاهر می گردند، مانند مسمومیت با بسیاری از داروها و یا مواد شیمیایی
- مسمومیت های مزمنChronic) )
علایم و نشانه های مسمومیت، متعاقب تماس طولانی مدت با مقادیر كم سم در مدت چند سال ظاهر می شوند، مانند بسیاری از مسمومیت های شغلی و یا محیطی.
انواع مسموميت ها از نظر علت بروز
- مسمومیت های تصادفی (Accidental)
این نوع از مسمومیت ها بیشتر در كودكان، افراد مسن و سالخورده مشاهده می شوند.
- مسمومیت های عمدی (Intentional)
شامل خودكشي (Suicide)، تمارض به خودکشی (Parasuicide)، مسمومیت ناشی از سوء مصرف مواد (Substance Abuse)، و مسمومیت های جنایی (Criminal Poisoning) می باشد.
- مسمومیت های شغلی (Occupational) / مسمومیت های صنعتی (Industrial)
این نوع از مسمومیت ها در افراد شاغل در محیط های کار صنعتی، کارخانجات و یا کشاورزان مشاهده می شوند.
- مسمومیت های محیطی (Environmental)
این نوع از مسمومیت ها بیشتر در جوامع آلوده مانند شهرهای بزرگ و صنعتی که دارای آلودگی محیط زیست از جمله آلودگی هوا، آب و ..... می باشند، مشاهده می شوند.
- مسمومیت های غذایی (Food poisoning)
این نوع از مسمومیت ها به دنبال مصرف آب و یا مواد غذایی آلوده ایجاد می شوند.
راه هاي ورود سم به بدن
- راه خوراكي
يكي از مهمترين و شايعترين راه هاي ورود سموم به بدن مي باشد.
- راه استنشاقي
دستگاه تنفس از دیگر راه های مهم ورود سمبه بدن مي باشد.
- راه پوستي و مخاطي
برخي از سموم از را ه پوست و يا مخاط جذب بدن می گردند.
- راه تزريقي
مانند تزريق وريدي، عضلاني، زير جلدي و يا داخل جلدي
- گزیدگی (Bite or Sting) / گزیدگی سمی (Envenomation)
ایجاد هرگونه سوراخ شدگی، بریدگی، خراشیدگی و یا پاره شدگی در سطح پوست و یا مخاط فرد مصدوم توسط جانوران را گزیدگی می نامند. اگر این گزیدگی با تلقیح زهر به داخل بدن مصدوم همراه باشد به آن گزیدگی سمی می گویند، مانند زنبور گزیدگی، عقرب گزیدگی و .....
به کوشش :
دکترشاهین شادنیا
استاد سم شناسی بالینی و مسمومیتها
عضو گروه سم شناسی بالینی و مسمومیتها، دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
رئیس بخش مراقبتهای ویژه مسمومین
بیمارستان لقمان حکیم
- سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
معاونت آموزشی و پژوهشی
به کوشش:
دکتر بابک پورقلیج
آیا خارمریم برای کبدچرب مفید است؟
درباره ترکیبات خارمریم (سیلیمارین) یا همان Milk Thistle شایعه زیاد است. در متون قدیمی ادعا شده است که مصرف این ماده برای کبد و کیسه صفرا مفید است. امروزه این ماده و قرصهایی که حاوی آن هستند به وفور برای بیماران دچار کبدچرب تجویز می شوند.
کبدچرب شایعترین مشکل کبدی در دنیاست. یک چهارم جمعیت جهان کبدچرب دارند. در میان بیماران دیابت نوع 2، شیوع کبدچرب 75% است. تاکنون هیچ دارویی نتوانسته کبدچرب را درمان کند، هرچند با توجه به شیوع فراوان این مشکل کبدی در دنیا، پژوهش های دامنه دار در سرتاسر جهان در دست انجام است و امید می رود طی 3 تا 5 سال آینده، داروهای اثربخشی برای درمان کبدچرب به بازار دارویی معرفی شود.
خار مریم در کبد چرب: آری یا نه ؟
خارمریم (Milk Thistle) به صورت تجاری در بازار دارویی ایران وجود دارد و با نامهای تجاری مختلف عرضه می شود. متاسفانه بسیاری از همکاران پزشک بدون اطلاع از شواهد و مستندات اثربخشی این ماده، آن را درمانی برای کبدچرب می دانند و برای بیماران تجویز می کنند. این در حالی است که هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این ماده برای کبدچرب مفید باشد. تنها اثری که در مطالعات معدود و ضعیف انجام شده مشاهده شده آن است که مصرف این ماده، آنزیمهای کبدی را در خون کاهش می دهد.
آیا کاهش سطح آنزیمهای کبدی در خون مبتلایان به کبدچرب، نشانه ای از بهبود وضعیت کبد آنهاست؟
این طور نیست. سطح خونی آنزیمهای کبدی در مبتلایان به کبدچرب، حتی بدون هیچ مداخله و درمانی، در طول زمان بالا و پایین می شود. از آن مهمتر، اگر یک فرد مبتلا به کبدچرب آنزیمهای بالا داشته باشد و در گذر زمان، بدون آن که کاهش وزن، فعالیت بدنی، و پرهیزهای غذایی (که تنها مداخلات موثر در درمان کبدچرب هستند) را در پیش گرفته باشد، سطح آنزیمهای کبدی او کاهش یابد، یکی از احتمالات مهم آن است که وضعیت کبد او 'بدتر' شده باشد و حتماً باید توسط پزشکان متخصص از نظر بیماری پیشرفته کبدی (فیبروز) و نزدیک شدن به سیروز کبدی بررسی شود.
مطالعات چه می گویند ؟
درباره خارمریم و داروهای حاوی آن، مقالات چندی به چاپ رسیده است. آخرین و معتبرترین مقاله ای که یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز است و داده های 8 کارآزمایی تصادفی شده را تجمیع کرده و در مارچ 2021 در مجله Nutrition با ایمپکت فکتور 4.01 منتشر کرده است. در این مقاله مهم، مشخص شد که خارمریم تاثیری بر وزن افراد ندارد، آنزیمهای کبدی را (عمدتا ALT) می تواند کاهش دهد، اما اصلا معلوم نیست چربی کبد یا فیبروز کبد را هم کاهش می دهد یا احیاناً آنها را افزایش می دهد. همچنین در این مقاله به ضعیف بودن مطالعاتی که تاکنون درباره خارمریم و محصولات دارویی حاوی آن انجام شده اشاره شده و پزشکان و بیماران را به احتیاط در قضاوت درباره اثربخشی آن فراخوانده است.
تنها مداخله اثربخش در درمان کبدچرب که اثر آن در مطالعات متعدد به اثبات رسیده و حتی با کاهش فیبروز کبد همراه بوده، کاهش وزن به میزان 10 تا 15 درصد وزن بدن است. شواهدی وجود دارد که حتی اگر وزن کاهش نیابد، با رعایت رژیم غذایی و فعالیت بدنی، چربی کبد می تواند کاهش یابد، هرچند تاثیر این دو عامل در غیاب کاهش وزن، اندک است.
دکتر امیرعلی سهراب پور
فوق تخصص گوارش و کبد
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
- سازمان نظام پزشکی ج.ا.ایران
معاونت آموزشی و پژوهشی
به کوشش:
دکتر بابک پورقلیج
برنامه آموزش مجازی تازه های کرونا مجددا تمدید شد
بدنبال استقبال گسترده جامعه پزشکی از این برنامه آموزشی و عدم زمان کافی جهت شرکت در آزمون پایان دوره و جاماندن چند هزار تن از شرکت کنندگان در این برنامه از کسب امتیاز بازآموزی آن ، با رایزنی های بعمل آمده بین معاونت آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پزشکی و معاونت آموزشی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و اداره کل آموزش مداوم جامعه پزشکی آن وزارتخانه ، فرصت شرکت در این دوره آموزشی و گذراندن آزمون آن تا 15 اردیبهشت ماه 1401 تمدید شد .
قابل ذکر است که دوره آموزش مجازی تازه های کرونا در دو مجموعه " 1 " و " 2 " از ابتدای اسفند ماه 1400 آغاز گشته و دوره یک ماهه آن یک نوبت تا پایان فروردین ماه 1401 نیز تمدید شده بود.
علاقمندان میتوانند حداکثر تا تاریخ 15 اردیبهشت ماه با ثبت نام و شرکت در آزمون نهایی آن در روزهای مختلف برای هر دوره ، از امتیازات علمی و آموزشی این برنامه استفاده نمایند.
نشانی شرکت در برنامه ها:
دوره آموزش مجازی تازه های کرونا 1
دوره آموزش مجازی تازه های کرونا 2