بهاءالدوله پسر شاه قاسم پسر شمس الدین محمد نوربخشی در قرن نهم هجری قمری و در زمان حکومت صفویان در طرشت از حوالی شهر تهران به دنیا آمد. آنچه او را از سایر اطباء متمایز نموده است تمایل و گرایش وی به تجربه در امر معالجات است. از همین رو در سال ۹۰۷ هجری اقدام به نگارش کتاب خلاصه التجارب نمود. سیریل الگود مورخ بریتانیایی در مورد این کتاب چنین می‌گوید: "من کتاب بهاءالدوله را موثق ترین و معتبرترین مرجع استناد تاریخ پزشکی دوره صفویه و یکی از بهترین و جالب‌ ترین کتب درسی پزشکی که تا به امروز نوشته شده، است میدانم" وی کتاب خلاصه التجارب را به زبان فارسی در ۲۸ باب نگاشته و در آن از روایات معصومین (علیهم السلام) در لابلای مباحث استفاده نموده است. به نظر می رسد وی نخستین پزشکی است که به نحو شایسته بیماری سیاه سرفه و بیماری‌های مقاربتی مانند سیفیلیس را توصیف کرده است. وی در کتابش از هفت روش برای بیهوش نمودن بیماران نیازمند جراحی یاد می‌نماید. او معتقد بود که می بایست پس از اتمام جراحی، باز لوله‌ای در شکم کار گذاشت و سرآن را به کیسه بی منفذی متصل نمود و با سوراخ نمودن وسط، لوله چرک از طریق مکش تخلیه شود. همچنین وی معتقد بود که پس از عمل جراحی شکم بیمار می‌بایست در حال نشسته قرار گیرد. بهاءالدوله در خصوص نحوه برخورد با زکام‌های ناشی از حساسیت نسبت به گرده‌های گل و همچنین نحوه انتقال بیماری‌های از حیوانات در کتاب خود شرح می‌دهد. وی معتقد بود ابتلا به بیماری آبله موجب مصونیت های بعدی می‌گردد. وی جهت پیشگیری از این بیماری ریشه‌های خشک شده آبله را می‌سایید و با نبات به اطفال تندرست می‌خوراند (کاری شبیه به واکسیناسیون امروزی). در متن کتاب وی پیرامون فایده روش فوق چنین آمده: "واندر این ملک خشک ریشه های آبله را با نبات سوده {می سایند}. گر بخورد اطفال تندرست می کنند و آفت هوای عفن مولد آبله را از ایشان باز می دارد و اگر {پس از این کار} آبله برمی آورند اندک و کم مضرت می باشد" بنا به قولی این پزشک حاذق در زمان شاه اسماعیل صفوی درگذشت. آیا میتوان این پزشک را کاشف واکسن نامید؟      

تاریخ:  چهارم آبان ماه 1402   (ویژه اعضای نظام پزشکی) زمان: 8 صبح الی 19  مکان: مرکز همایش های بین المللی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی (البرز – کرج) ثبت نام در سامانه بازآموزی:  https://learn.irimc.org/course/47410

میرزا علی خان ناصرالحکماء معروف به دکتر میرزا علی خان و ملقب به اعلم الممالک درسال ۱۲۸۴ هجری قمری متولّد شده است. ذکر شده که در دوران کودکی تحت حمایت دایی خود عبدالغفار نجم الدوله از منجمان زمان خود و معلم ریاضی دارالفنون قرار داشته است. وی از فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی مدرسه دارالفنون بوده و مدّت ۴ سال در همان مدرسه به عنوان معلّم ریاضی و پس از آن بعنوان معلّم طبّ، جراحی، کحّالی (چشم پزشکی)، حکمت طبیعی (فیزیولوژی) اشتغال داشت.او دوره چشم‌پزشکی را نزد دکتر راتولد (Ratulde) از شاگردان دکتر گالزفسکی گذراند و به مهارت و شهرتی در این رشته دست یافت. گفته می شود میرزاعلی خان ناصرالحکما اولین جراح آب مروارید در ایران بوده است. شرح توصیف اعمال جراحی وی درروزنامه تربیت به تفصیل نگاشته شده است.از وی آثاری درزمینه پزشکی به صورت تألیف و ترجمه بجا مانده است. وی در کتاب حفظ صحت خود برخلاف معاصرین خود مطالب سودمند و مورد نیازمردم به روشی ساده بیان نموده است. او در این کتاب سعی نموده است تا با تطبیق اصول و مبانی طب ایرانی و پایه اساسی دانش حفظ الصحه یعنی سته ضروریه از دانش روز دنیا از جمله فیزیک، شیمی، فیزیولوژی، سم شناسی و.... استفاده نماید.نگاه علمی و در عین حال سنتی وی به حوزه های مختلف بهداشت عمومی جالب بنظرمی رسد. توجه به راهکارهای عملی برای داشتن هوای تنفسی سالم مانند ویژگیهای محل سکونت، مکانیسم های تهویه و روشنایی منازل، سبک صحیح تغذیه، خصوصیت مواد غذایی مختلف، ویژگی انواع نوشیدنی ها، راههای حفظ سلامت پوست با توجه به جنس و رنگ لباس و حتی توجه به ارگونومی صندلی ها و نیمکت های کلاس های درس از این جمله است.ناصر الحکما در این کتاب ضمن اشاره به نحوه عملکرد عضلات و تأثیرات آن بر قسمت های مختلف بدن برضرورت انجام فعالیت بدنی در سنین مختلف پرداخته و دستوراتی در خصوص شیوه صحیح حرکات بدنی و ورزش نمودن بیان می دارد.

دبیرخانه طب ایرانی و مکمل سازمان نظام پزشکی کل کشور به استناد مصوبه چهارم بیستمین جلسه شورای عالی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران مورخ 1401/07/06، ذیل معاونت آموزشی و پژوهشی سازمان  تشكيل شده است. معرفی اعضای شورای سیاست گذاری طب ایرانی و مکمل سازمان 1- دکتر بابک شکارچی معاون آموزش و پژوهش نظام پزشکی (رئیس شورا)2- دکتر نفیسه حسینی یکتا مدیر کل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت (نائب رئیس)3- دکتر سیدپیمان خامه چی مدیر دبیرخانه طب ایرانی و مکمل نظام پزشکی (دبیر)4- دکتر زهرا شیخی نماینده کمیسیون بهداشت مجلس5-دکتر مهری حجت دوست معاون فنی و نظارت نظام پزشکی6-دکتر موسی طباطبائی لطفی ریاست اداره استاندارد وزارت بهداشت7-دکتر مریم مشهود رئیس اداره داروهای سنتی سازمان غذا و دارو8-دکتر دیاکو عباسی دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت وزارت میراث فرهنگی9-دکتر محسن ناصری عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی10-دکتر حسین رضایی زاده دبیر بورد تخصصی طب سنتی ایرانی و تاریخ پزشکی11-دکتر روجا رحیمی نماینده بورد تخصصی داروسازی سنتی12- خانم زهرا براتلو نماینده معاونت حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت13- دکتر روشنک مکبری نژاد رئیس انجمن علمی طب سنتی ایران14- دکتر رضا حشمت رئیس انجمن علمی طب سوزنی15- دکتر بابک آل آقا رئیس انجمن علمی کایروپراکتیک16- دکتر فربد رهنمای چیت ساز مدیر پژوهش سازمان نظام پزشکی17- دکتر بابک پورقلیچ مدیر آموزش مهارتی سازمان نظام پزشکی ارتباط با ما:تلفن: 02184130 - داخلی 464 (دکتر خامه چی) سایت دبیرخانه: www.irimc.org/cim ایمیل اصلی : cim@irimc.org جیمل: cim.irimc@gmail.com آدرس: خيابان كارگر شمالي - بالاتر از جلال آل احمد - خيابان فرشي مقدم (شانزدهم) - شماره 119- سازمان نظام‌پزشكي كل كشور- طبقه همکف- دبیرخانه طب ایرانی و مکمل کد پستی: 1439837953