تشخیص وجود RNA ویروس کووید۱۹ و مثبت شدن تست PCR تا مدت‌ها پس از بهبودی در بدن مبتلایان مکررا گزارش می‌شود، هرچند به نظر نمی‌رسد عمده این افراد ویروس دفع کرده و یا بیماری انتشار دهند.

یک گروه پژوهشی از انستیتو تحقیقات بیومدیکال Whitehead در کمبریج بوستون بر روی این موضوع که RNAهای ویروس SARS-CoV-2 می‌توانند رونویسی معکوس Reverse-transcription بشوند و به ژنوم انسان در محیط کشت بچسبند، تحقیق نمودند. آنها نتیجه گرفتند که مثبت شدن برخی تست‌ها تا مدتها پس از بهبودی ناشی از همین پدیده می‌تواند باشد.

در حمایت از این نظریه آنها متوجه شدند که کپی‌های DNA از سکانس‌های ژنوم ویروس SARS-CoV-2 می‌توانند به ژنوم سلول‌های آلوده انسانی متصل شوند.

از لحاظ ژنتیکی آنها اثبات کردند که دوپلیکیشن مناطق هدف مجاور سکانس‌های ویروس و سکوئنس های Consensus LINE1 endonulease recognition در محل اتصال مطابق با یک مکانیسم LINE1 retrotransposon-mediated، traget-primed reverse transcription و retroposition می‌باشد.

آن‌ها در بافت برخی بیماران شواهدی یافتند که حاکی از وجود یک تکه بزرگ از سکانس‌های ویروس است که از کپی های DNA الحاقی ویروس رونویسی شده و تولید کایمریک ترانسکریپ‌های ویروس-میزبان (viral-host chimeric transcripts) می‌کند. لذا وجود این قطعات رونویسی شده و الحاقی به ژنوم انسانی می‌تواند علت مثبت شدن تست PCR در بیمارانی شود ‌که مدت‌هاست از لحاظ بالینی بهبود یافتند.

محققین می‌گویند چون تنها توانستند سکانس‌های ساب ژنومیک مشتق از پایانه '3 ژنوم ویروس که به DNA سلول میزبان الحاق (integrated) شده را ردیابی کنند، لذا بیماری عفونی کووید۱۹ نمی‌تواند توسط سکان‌های ساب ژنومیک ویروس تولید شود.

نتیجه می‌گیریم قصه ابتلا به ویروس کووید۱۹ احتمالا داستان درازی است که در آینده مطالب بیشتری از آن کشف شود. البته فعلا چنین مطالعات ژنتیکی در حد invitro (آزمایشگاهی یا برون تنی) است که ممکن است با دنیای واقعیت یعنی invivo )درون تنی) متفاوت باشد. فعلا در این مرحله تنها وجود سکانس‌های ساب ژنومیک ویروس در اتصال با DNA انسانی دیده شده که عامل بیماری کووید۱۹ نمی‌تواند باشد و تنها ممکن است تست PCR را مثبت کند، اما آیا این سکانس‌ها نمی‌توانند عوارض و یا فرآیندهای ناشناخته دیگری فعال نمایند و یا در آینده ایجاد کنند؟

سوال دیگر اینکه آیا mRNAهای موجود در واکسن‌ها (هرچند با RNA ژنوم ویروس و بحث این مقاله متفاوتند)، پیش از نابود شدن احتمالا در سلول انسانی درگیر با فعالیت‌های ژنتیکی یا اپی‌ژنتیکی خاصی که هنوز ناشناخته‌اند گردند؟ و یا تاثیرات بیولوژیک دیگری که غیر مرتبط با نقش ایمنی‌سازی آنها برعلیه بیماری کووید۱۹ است، داشته باشند؟ هرچند این مباحث در حد تئوری است.

هرچند شرکت‌های سازنده این واکسن‌ها نسبت به موضوع عوارضی از این دست اطمینان می‌دهند، اما بهرحال این یک‌تکنولوژی جدید است و ارزیابی دقیقتر آن نیازمند گذر زمان می‌باشد.

دکتر علیرضا پاسدار
دانشگاه علوم پزشکی مشهد

دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

منبع: Proceeding of the National Academy of Sciences (PNSA)

مطالعات حیوانی در موش و خوک نشان داده است که واکسن جدید آکسفورد به‌نام RBD-SpyVLP پاسخ آنتی‌بادی قوی علیه ویروس SARS-CoV-2 تولید می‌کند. این واکسن بخش‌هایی از پروتئین spike ویروس به‌نام receptor binding domain یا RBD را در خود دارد. RBD به یک ماده شبیه ویروس متصل است که هیچ ماده ژنتیکی ندارد. نشان داده شده که این روش نسبت به RBD تنها، موجب پاسخ آنتی‌بادی قوی‌تری می‌شود.

همچنین دوزهای گوناگون با هم تفاوتی از لحاظ پاسخ ایمنی نداشتند. بدین معنا دوزهای کم این واکسن می‌تواند پاسخ مناسبی را در بدن ایجاد کند. این واکسن در دمای اتاق هم پایدار می‌ماند و قابلیت فریز هم دارد.

رسانه دانش ردا

UKRI

در یک مطالعه، نمونه خون افرادی که به کووید۱۹ مبتلا بودند، مورد بررسی قرار گرفت تا ارتباط بین سطح آنتی‌بادی علیه SARS-CoV-2، با مشخصات بالینی و خصوصیات دموگرافیک مشخص شود. بررسی‌ها نشان داد که در ۹۸٪ موارد (۱۱۳ نمونه)، تا ۵ هفته پس از شروع علائم، آنتی‌بادی علیه SARS-CoV-2 در خون وجود داشت. در ۷۹ مورد نیز تا ۳ ماه پس از شروع علائم، سطح آنتی‌بادی خون پایین نیامده بود.

عوامل زیر با سطح بالاتر آنتی‌بادی علیه SARS-CoV-2 در ارتباط بودند:
- بیماری شدیدتر
- سن بالاتر
- جنسیت مرد
- چاقی
- نمره بالاتر Charlson Comorbidity Index
- علائم شدیدتر بیماری شامل تب، درد شکمی، اسهال و کم‌شدن اشتها

رسانه دانش ردا

MedRxiv