سامانه آموزش آنلاین معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران

آخـریــن مطالب «تهوع بارداری»

بیماری صبحگاهی: تهوع و استفراغ بارداری (سوالات متداول)

بیماری صبحگاهی: تهوع و استفراغ بارداری (سوالات متداول)

آیا حالت تهوع و استفراغ در بارداری طبیعی است؟

حالت تهوع و استفراغ بارداری یک بیماری شایع است که می تواند در هر زمانی از روز رخ دهد اگر چه اغلب به آن "بیماری صبحگاهی" می گویند. تهوع و استفراغ بارداری معمولاً به جنین آسیب نمی رساند ، اما می تواند بر زندگی شما تأثیر بگذارد، از جمله توانایی شما در کار کردن یا انجام فعالیت های عادی روزمره. گزینه های درمانی بی خطری وجود دارد که می توانید احساس بهتری داشته باشید و از بدتر شدن علائم جلوگیری کنید.

تهوع و استفراغ بارداری از چه زمانی شروع می شود؟

تهوع و استفراغ بارداری معمولا قبل از هفته 9 بارداری شروع می شود. برای اکثر زنان، تا هفته 14 بارداری از بین می رود. برای برخی از زنان، چند هفته یا چند ماه طول می کشد. برای تعداد کمی از زنان، در تمام دوران بارداری باقی می ماند.

هنگام تهوع و استفراغ بارداری چه اتفاقی می افتد؟

برخی از زنان هر روز برای مدت کوتاهی احساس تهوع می کنند و ممکن است یک یا دو بار استفراغ کنند. در موارد شدیدتر، تهوع هر روز چند ساعت طول می کشد و استفراغ بیشتر رخ می دهد.

آیا باید برای درمان تهوع و استفراغ بارداری اقدام کنم؟

اگر تهوع و استفراغ بارداری بر زندگی شما تأثیر می گذارد و باعث نگرانی شما می شود، باید با پزشک خود صحبت کنید.

آیا اصطلاحی برای تهوع و استفراغ شدید بارداری وجود دارد؟

Hyperemesis gravidarum اصطلاحی برای شدیدترین شکل تهوع و استفراغ بارداری است. این نوع از استفراغ بارداری تا 3 درصد از بارداری ها رخ می دهد.

چه زمانی استفراغ بارداری تشخیص داده می شود؟

این وضعیت ممکن است زمانی تشخیص داده شود که یک زن 5 درصد از وزن قبل از بارداری خود را از دست داده باشد و مشکلات دیگری مربوط به کم آبی یا از دست دادن مایعات بدن داشته باشد (به زیر مراجعه کنید). زنان مبتلا به استفراغ باروری نیاز به درمان، گاهی اوقات در بیمارستان، برای توقف استفراغ و بازگرداندن مایعات بدن دارند.

علائم کم آبی بدن چیست؟

حالت تهوع و استفراغ می تواند باعث از دست دادن مایعات شود. اگر مایعات جایگزین نشوند، می تواند منجر به کم آبی بدن شود. اگر علائم و نشانه های کم آبی زیر را دارید، باید با پزشک متخصص زنان یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های زنان و زایمان تماس بگیرید:

  • شما مقدار کمی ادرار دارید که به رنگ تیره است.

  • شما نمی توانید ادرار کنید.

  • شما عطش دارید.

  • هنگام ایستادن دچار سرگیجه یا ضعف می شوید.

  • ضربان قلب تند یا طپش قلب دارید.


    عوامل خطر برای استفراغ باروری چیست؟

    هر یک از موارد زیر می تواند خطر تهوع و استفراغ شدید بارداری را افزایش دهد:

    • باردار شدن با بیش از یک جنین ( چند قلویی )

    • بارداری قبلی با حالت تهوع و استفراغ خفیف یا شدید

    • مادر یا خواهر شما حالت تهوع و استفراغ شدید بارداری داشته است

    • سابقه بیماری حرکت یا میگرن

    • حاملگی جنین دختر

    آیا حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری می تواند نشانه بیماری دیگری باشد؟

    بله، برخی از شرایط پزشکی می توانند باعث تهوع و استفراغ در دوران بارداری شوند. این شرایط عبارتند از:

    • زخم معده و دوازدهه

    • بیماری مرتبط با غذا

    • بیماری تیروئید یا کیسه صفرا

    اگر علائم یا علائمی دارید که معمولاً با حالت تهوع و استفراغ بارداری رخ نمی دهد، پزشک  یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های مامایی ممکن است مشکوک به داشتن یکی از این بیماری ها باشند. برخی از این علائم و نشانه ها عبارتند از:

    • حالت تهوع و استفراغی که برای اولین بار بعد از 9 هفته بارداری رخ می دهد

    • درد یا حساسیت شکمی

    • تب

    • سردرد

    • بزرگ شدن غده تیروئید (ورم در جلوی گردن)

    تهوع و استفراغ بارداری چه تاثیری بر سلامت من و جنینم دارد؟

    این وضعیت معمولاً به سلامتی شما و جنین شما آسیبی نمی رساند. همچنین به این معنی نیست که جنین شما بیمار است.

    چه زمانی تهوع و استفراغ بارداری می تواند مشکل ساز شود؟

    اگر نتوانید غذا یا مایعات را کم نگه دارید و شروع به کاهش وزن کنید، حالت تهوع و استفراغ می تواند مشکل ساز شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، گاهی اوقات می تواند بر وزن جنین در هنگام تولد تأثیر بگذارد.

    آیا کاهش وزن می تواند باعث مشکلات دیگری شود؟

    کاهش وزن می تواند منجر به مشکلاتی در تیروئید، کبد و تعادل مایعات شود. از آنجایی که درمان استفراغ بارداری دشوار است و می تواند مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند، متخصصان درمان زودهنگام را توصیه می کنند تا شدید نشود.

    چگونه می توانم حالت تهوع و استفراغ بارداری را مدیریت کنم؟

    تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید. این تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشد:

    • مصرف ویتامین ها

    • تنظیم زمان غذا

    • تغییر انواع غذاهایی که می خورید

    آیا باید ویتامین مصرف کنم؟

    بله، مصرف یک ویتامین در طی بارداری با نظر پزشک میتواند مفید باشد. مطالعات نشان می دهد که مصرف مکمل های ویتامین قبل و در طول بارداری خطر تهوع و استفراغ شدید بارداری را کاهش می دهد.

    برای کمک به حالت تهوع چه کاری می توانم انجام دهم؟

    • صبح ها قبل از بلند شدن از رختخواب نان تست خشک یا کراکر بخورید تا با معده خالی حرکت نکنید.

    • پنج یا شش "وعده کوچک" در روز بخورید تا مطمئن شوید که معده شما هرگز خالی نیست.

    • غذاهایی مانند آجیل، میوه ها یا کراکر را به طور مکرر مصرف کنید.

    چه نوع غذاهایی ممکن است کمک کند؟

    غذاهای ملایم را امتحان کنید. رژیم غذایی حاوی(موز، برنج، سس سیب، نان تست و چای) کم چرب است و به راحتی هضم می شود. اگر این غذاها برای شما جذابیتی ندارند، غذاهای دیگر را امتحان کنید. هدف این است که غذاهایی را بیابید که بتوانید بخورید و تهوع کمی داشته باشید.

    آیا پروتئین می تواند کمک کند؟

    بله، سعی کنید به هر وعده غذایی پروتئین اضافه کنید. منابع خوب پروتئین غیر گوشتی عبارتند از:

    • غذاهای لبنی مانند شیر، بستنی و ماست

    • مغزها و دانه ها، از جمله کره هایی مانند کره بادام و کره بادام زمینی

    • پودرهای پروتئینی و شیک

    آیا هر مکملی ارزش امتحان کردن دارد؟

    زنجبیل می تواند به آرامش معده شما کمک کند. می توانید امتحان کنید:

    • کپسول زنجبیل

    • آب نبات زنجبیلی

    • دمنوش زنجبیل با زنجبیل واقعی درست شده است

    • چای زنجبیل تهیه شده از زنجبیل تازه رنده شده

    آیا در دوران بارداری باید مایعات زیادی بنوشم؟

    بله، بدن شما در دوران بارداری به آب بیشتری نیاز دارد. در طول روز بنوشید، نه فقط زمانی که تشنه هستید. در دوران بارداری روزانه 8 تا 12 فنجان آب مصرف کنید.

    ننوشیدن مایعات می تواند منجر به کم آبی بدن شود که می تواند حالت تهوع را بدتر کند. اگر طعم بد در دهان نوشیدن آب را سخت می کند، آدامس بجوید یا آب نبات سفت بخورید.

    اگر برخی بوها حالت تهوع را بدتر می کند، چه کاری می توانم انجام دهم؟

    غذاها یا بوهایی که ممکن است قبلا هرگز شما را آزار نداده باشند، اکنون ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع شوند. تمام تلاش خود را بکنید تا از آنها دور بمانید. هنگام آشپزی از پنکه استفاده کنید. از شخص دیگری بخواهید سطل زباله را خالی کند.

    چگونه می توانم از دندان هایم در برابر استفراغ مکرر محافظت کنم؟

    استفراغ مکرر می تواند باعث از بین رفتن مینای دندان شما به دلیل اسید موجود در معده شود. دهان خود را با یک قاشق چایخوری جوش شیرین حل شده در یک فنجان آب بشویید تا اسید را خنثی کرده و از دندان های خود محافظت کنید.

    برای درمان تهوع و استفراغ بارداری از چه داروهایی می توان استفاده کرد؟

    اگر تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی کمکی نکرد، یا اگر در دوران بارداری تهوع و استفراغ شدید دارید، ممکن است به درمان پزشکی نیاز داشته باشید. پزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های مامایی ابتدا می خواهد بداند که آیا علائم شما به دلیل تهوع و استفراغ بارداری است یا دلیل پزشکی دیگری دارد. اگر علل دیگر رد شود، ممکن است بتوانید از داروهای خاصی استفاده کنید:

    • ویتامین B6 یک درمان ایمن و بدون نسخه است که ممکن است ابتدا برای تهوع و استفراغ بارداری امتحان شود.

    • اگر ویتامین B6 به تنهایی علائم را تسکین ندهد، داکسیلامین(doxylamine)، دارویی که در داروهای خواب بدون نسخه یافت می شود، می تواند اضافه شود.

    • یک داروی نسخه ای که ترکیبی از ویتامین B6 و داکسیلامین(doxylamine) است در دسترس است. مشخص شده است که مصرف هر دو دارو، به تنهایی یا با هم، در دوران بارداری بی خطر است و هیچ اثر مضری برای جنین ندارد.

    اگر B6 و داکسیلامین علائم من را تسکین ندهند چه؟

    داروهای «ضد استفراغ» که از استفراغ جلوگیری می‌کنند، ممکن است برای زنانی که با داروهای دیگر کمکی نمی‌کنند تجویز شود.

    آیا داروهای ضد استفراغ در دوران بارداری بی خطر هستند؟

    استفاده از بسیاری از داروهای ضد استفراغ در دوران بارداری بی خطر است. اما برخی دیگر اطلاعات ایمنی متناقض یا محدودی دارند. به عنوان مثال، دارویی به نام اندانسترون در پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ بسیار موثر است، اما مطالعات در مورد ایمنی آن برای جنین روشن نیست. اندانسترون همچنین با مشکلات ریتم قلب در افرادی که این دارو را مصرف می کنند، به ویژه در افرادی که شرایط زمینه ای خاصی دارند، مرتبط است.

    چگونه می توانم تصمیم بگیرم که داروهای ضد استفراغ مصرف کنم؟

    تصمیم به استفاده از اندانسترون و سایر داروها در دوران بارداری بر این اساس است که آیا مزایای این داروها بر خطرات احتمالی آنها بیشتر است یا خیر. شما و پزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های مامایی می توانید در مورد همه این عوامل صحبت کنید تا بهترین درمان را برای شما تعیین کنید.

    در صورت شدید بودن حالت تهوع و استفراغ، آیا باید در بیمارستان بستری شوم؟

    اگر حالت تهوع و استفراغ شما شدید است یا اگر مبتلا به استفراغ بارداری شدید بشوید، ممکن است لازم باشد تا زمانی که علائم شما کنترل شود در بیمارستان بمانید.

    چه نوع مراقبتی در بیمارستان دریافت خواهم کرد؟

    - این مطالب توسط معاونت آموزشی سازمان نظام پزشکی ج.ا.ایران و با کمک کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان در سال 2024 به منظور افزایش دانش و آگاهی شما تهیه شده و تمام موارد مربوط به تهوع و استفراغ بارداری را بیان نمی کند و جایگزین مراجعه به پزشک نیست.

    به کوشش:

    دکتر بابک پورقلیج

ادامه مطلب